Çarşamba, Eylül 17, 2014

TORBA YASA YORUMLARI



Değerli  Smmm/Bağımsız Denetçi Haşmet Yıldırım beyin görüşleridir.




TORBA YASA
ÖNEMLİDİR LÜTFEN OKUYUNUZ
I-GİRİŞ
6552 Sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunda (Torba Yasa) Kesinleşmiş vergi, vergi cezaları, gecikme zam ve faizleri ile bazı idari para cezalarının yeniden yapılandırılması.
11 Eylül 2014 tarihli (mükerrer) Resmi Gazete’de yayımlanan 6552 sayılı Kanun’un 73. maddesinde; vergi, vergi cezası, gecikme zammı, gecikme faizi gibi kesinleşmiş kamu alacakları ile diğer bazı kanunlar kapsamında kesilmiş olan idari para cezalarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin hükümler yer almaktadır.
Yayım tarihinde yürürlüğe girmiş olan bu düzenlemeler uyarınca;
a) 30.04.2014 tarihinden (bu tarih dahil) önceki dönemlere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları,
b) Beyana dayanan vergilerde, 30.04.2014 tarihine kadar (bu tarih dahil) verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları (2013 takvim yılına ilişkin gelir vergisi 2. taksiti hariç),
c) 2014 yılına ilişkin olarak 30.04.2014 tarihinden (bu tarih dahil) önce tahakkuk eden vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamlarından (2014 yılı 2. taksit motorlu taşıt vergileri hariç), kesinleşmiş olup, 11 Eylül 2014 tarihi itibarıyla vadesi geldiği halde ödenmemiş olan veya ödeme süresi henüz geçmemiş bulunanların;
ç) Ödenmemiş kısımlarının tamamı ile
d) Bunlara bağlı faiz, cezai faiz, gecikme faizi veya gecikme zammı gibi fer’i alacaklar yerine 11 Eylül 2014 tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, yasada belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi şartıyla alacaklara bağlı fer’i alacakların tahsilinden vazgeçilecektir.
e) Emlak vergisi ile çevre temizlik vergisi, taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payı, belediyelerin su kullanımından kaynaklanan alacakları ile büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin su ve atık su bedeli alacakları da (ceza ve faizler dahil) yapılandırma kapsamında bulunmaktadır.
f) 30.04.2014 tarihinden (bu tarih dahil) önce yapılan tespitlere ilişkin olarak bir vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş olan vergi cezalarının, % 50’sinin bu Kanun’da belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi şartıyla kalan % 50’sinin tahsilinden vazgeçilir. Kanun kapsamındaki kesinleşmiş borçları için yapılandırma talep eden mükelleflerin 1 Aralık 2014 (30 Kasım Pazar gününe geldiği için) tarihine kadar başvuruda bulunması gerekmektedir.
g) Yapılandırılan borçların bir defada veya taksitle ödenme imkanı bulunmaktadır. Ancak taksitle yapılacak ödemelerde başvuru sırasında 6, 9, 12 veya 18 eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birinin tercih edilmesi gerekmektedir
h) Peşin ödeme seçildiğinde tüm bedelin, taksitli ödeme seçildiğinde ise ilk taksitin 31 Aralık 2014 tarihine kadar ödenmesi gerekmektedir. Diğer taksitler ise ikişer aylık dönemler halinde ödenecektir. Bakanlar Kurulunun başvuru ve ilk taksit ödeme sürelerini 1 ay uzatma yetkisi bulunmaktadır.
I) TBMM Genel Kurulunun 10 Eylül 2014 tarihli toplantısında kabul edilen 6552 sayılı “İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun” 11 Eylül 2014 tarihli (mükerrer) Resmi Gazete’de yayımlandı. Söz konusu Kanun’un; kesinleşmiş olan vergi, vergi cezası, gecikme zammı, gecikme faizi ile diğer bazı kanunlar kapsamında kesilmiş olan idari para cezalarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin 73.maddesinde yer alan düzenlemenin önemli bölümleri aşağıda dikkatinize sunulmaktadır
II – YENİDEN YAPILANDIRMA
A -YENİDEN YAPILANDIRMA KAPSAMINA GİREN VERGİ ve İDARİ PARA CEZALARI (Madde 73) :
1.1. Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince tahsil edilen alacaklar:
1.1.1. Vergi Usul Kanunu kapsamına giren kamu alacakları:
- 30.04.2014 tarihinden (bu tarih dahil) önceki dönemlere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları,
- Beyana dayanan vergilerde, 30.04.2014 tarihine kadar (bu tarih dahil) verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları (2013 takvim yılına ilişkin gelir vergisi 2. taksiti hariç),
- 2014 yılına ilişkin olarak 30.04.2014 tarihinden (bu tarih dahil) önce tahakkuk eden vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları (2014 yılı için tahakkuk eden motorlu taşıt vergisi 2. taksiti hariç),
- 30.04.2014 tarihinden (bu tarih dahil) önce yapılan tespitlere ilişkin olarak vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları.
1.1.2. Diğer Kanunlar kapsamındaki kamu alacakları:
30.03.2014 tarihinden (bu tarih dahil) önce;
- Askerlik Kanunu,
- Karayolları Trafik Kanunu,
- Karayolu Taşıma Kanunu,
- Nüfus Hizmetleri Kanunu,
- Milletvekili Seçimi Kanunu
- Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun,
- Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun,
- Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun, gereğince verilen idari para cezaları.
2. Emlak vergisi ile çevre temizlik vergisi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları ve emlak vergisi üzerinden hesaplanan taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payı ile buna bağlı gecikme zamları,
3. Belediyelerin su abonelerinden olan su kullanımından kaynaklanan alacakları ile bunlara bağlı fer’i (sözleşmelerde düzenlenen her turlu ceza ve zamlar dahil) alacakları,
4. İSKİ Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamındaki büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin su ve atık su bedeli alacakları ile bu alacaklara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer’i (sözleşmelerde düzenlenen her türlü ceza ve zamlar dahil) alacakları.
B –YENİDEN YAPILANDIRMA UYGULAMASI :
Genel Kurulda da aynen kabul edilen hüküm çerçevesinde, yapılandırma kapsamında kesinleşmiş olan vergi aslına bağlı cezaların affedilmesi söz konusu olmayacak, bu tutarlar da tahsil edilecektir. Buna göre;
1- Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince tahsil edilen alacaklardan (II-A bölümünde sayılan alacaklar) kesinleşmiş olup, 11 Eylül 2014 tarihi itibarıyla vadesi geldiği halde ödenmemiş olan veya ödeme süresi henüz geçmemiş bulunanların;
1.1. Ödenmemiş kısımlarının tamamı ile
1.2. Bunlara bağlı fer’i alacaklar (faiz, cezai faiz, gecikme faizi veya gecikme zammı gibi) yerine 11 Eylül 2014 tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, yasada belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi şartıyla alacaklara bağlı fer’i alacakların tahsilinden vazgeçilecektir.
1.3. Ödenmemiş alacak sadece fer’i alacak ise bunun yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın yasada belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi şartıyla bu alacakların tahsilinden vazgeçilir.
1.4. 11 Eylül 2014 tarihi itibarıyla vadesi geldiği halde ödenmemiş olan ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan ve bir vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş olan vergi cezalarının, % 50’sinin bu maddede belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi şartıyla kalan % 50’sinin tahsilinden vazgeçilir.
1.5. Yukarıda 2/B, C, D bölümlerinde sayılan kamu alacaklarından vadesi 30.04.2014 tarihinden (bu tarih dahil) önce olduğu halde kesinleşmiş olup 11 Eylül 2014 tarihi itibarıyla ödenmemiş olanlar da yeniden yapılandırma hükümlerinden yararlanabilecektir.
C- ÜFE’NİN TANIMI ve DİĞER ŞARTLAR :
Yİ-ÜFE aylık değişim oranları tabiri, Türkiye İstatistik Kurumunun her ay için belirlediği;
· 31.12.2004 tarihine kadar toptan eşya fiyatları endeksi (TEFE),
· 01.01.2005 tarihinden itibaren üretici fiyatları endeksi (ÜFE),
· 01.01.2014 tarihinden itibaren yurtiçi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), aylık değişim oranlarını ifade etmektedir.
Bu hükümden yararlanmak isteyen borçluların Kanun’da yer alan şartların yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları gerekmektedir.
Ç- BAŞVURU SÜRESİ :
Kesinleşmiş borçları için Kanun kapsamında yapılandırma talep eden mükelleflerin Kanun’un yayımlandığı tarihi izleyen 2. ayın sonuna kadar başvuruda bulunması gerekmektedir. Buna göre yapılandırma taleplerinin 1 Aralık 2014 (30 Kasım Pazar gününe geldiği için) tarihine kadar yapılması gerekmektedir. Bakanlar Kurulunun başvuru süresini 1 ay uzatma yetkisi bulunmaktadır.
D- ÖDEME :
Yapılandırma kapsamında hesaplanan tutarın bir defada ödenmek istenmesi durumunda bu ödemenin 31 Aralık 2014 tarihine kadar yapılması gerekmektedir. Yapılandırma kapsamında tespit edilen tutarın taksitle ödeme imkanı da bulunmaktadır. Bu durumda ilk taksitin 31 Aralık 2014 tarihine kadar ödenmesi gerekmektedir. Diğer taksitler ise en fazla 18 taksit olmak üzere ikişer aylık dönemler halinde ödenecektir. Bakanlar Kurulunun ilk taksit ödeme süresini 1 ay uzatma yetkisi bulunmaktadır.
Taksitle yapılacak ödemelerde başvuru sırasında 6, 9, 12 veya 18 eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birinin tercih edilmesi gerekmektedir. Bu durumda ödenmesi gereken tutar;
· Altı eşit taksit için (1,05),
· Dokuz eşit taksit için (1,07),
· On iki eşit taksit için (1,10),
· On sekiz eşit taksit için (1,15),
katsayısı ile çarpılır ve bulunan tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık dönemler halinde ödenecek taksit tutarı hesaplanır.
Örneğin yeniden yapılandırma kapsamında ödenmesi gereken tutarın 2.000 TL olarak tespit edildiğin varsayalım. Bu mükellef tarafından 18 taksitte ödeme seçeneği tercih edildiği durumda;
Yeniden yapılandırılan kesinleşmiş kamu alacağı : 2.000,00 TL
18 eşit taksitte ödenecek toplam tutar (2.000 x 1,15) : 2.300,00 TL
Taksit tutarı (2.300 / 18) : 127,78 TL
Örnekteki mükellef tarafından ilk taksit olarak Aralık 2014 sonuna kadar 127,78 TL, 2. taksit olarak Şubat 2015 sonuna kadar 127,78 TL, 3. taksit olarak Nisan 2015 sonuna kadar 127,78 TL ödenecektir. Diğer taksitler de ikişer ayda bir olmak üzere aynı şekilde ödenmeye devam edilecektir.
Kredi kartıyla yapılan taksit ödemelerinde ödeme tarihi olarak kredi kartının kullanıldığı gün esas alınacaktır.
Ayrıca bu düzenleme kapsamında ödenecek alacaklarla ilgili olarak tatbik edilen hacizler, yapılan ödemeler nispetinde kaldırılacak ve buna isabet eden teminatlar iade edilecektir.
E- TAKSİTLERİN ZAMANINDA ÖDENMEMESİ :
Bir takvim yılında 2’den fazla (2014 takvim yılı için 1’den fazla) taksit, süresinde ödenmez veya eksik ödenirse yeniden yapılandırma hakkı kaybedilmektedir.
Bir takvim yılında 2 veya daha az (2014 takvim yılı için 1) taksit süresinde ödenmez veya eksik ödenirse madde hükmünden yararlanabilmek için;
Ödenmeyen veya eksik ödenen taksitlerin son taksiti izleyen ayın sonuna kadar ödenmesi, Gecikilen her ay ve kesri için gecikme zammı oranında geç ödeme faizi ödenmesi, gerekmektedir. Bu şartlara uyulmazsa madde hükmünden yararlanma hakkı kaybedilir.
Taksit tutarının % 10’unu aşmamak şartıyla 5 liraya kadar yapılan eksik ödemeler için madde hükümleri ihlal edilmiş sayılmamaktadır.
F- BEYAN EDİLEN VERGİLERİN ÖDENMEMESİ :
Aşağıdaki vergilerle ilgili yapılandırma başvurusunda bulunanlar; taksit ödeme süresince bu vergilerle ilgili verilen beyannameler üzerinden tahakkuk eden vergileri, bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri veya eksik ödemeleri halinde yapılandırılan borçlara ilişkin kalan taksitleri ödeme hakkını kaybederler (zor durum hariç).
· Yıllık gelir ve kurumlar vergileri,
· Gelir ve kurumlar (stopaj) vergileri,
· Katma değer vergisi,
· Özel tüketim vergisi.
Ödenecek tutarının % 10’unu aşmamak şartıyla 5 liraya kadar yapılan eksik ödemeler için madde hükümleri ihlal edilmiş sayılmaz.
G- ESKİ VEYA KÜÇÜK CEZALARA AF :
Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince takip edilmekte olan ve vadesi 31 Aralık 2007 tarihinden (bu tarih dâhil) önce olduğu hâlde 11 Eylül 2014 tarihi itibarıyla ödenmemiş olan ve 6183 sayılı Kanun kapsamına giren her bir alacağın türü, dönemi, asılları ayrı ayrı dikkate alınmak suretiyle tutarı 50 Türk lirasını aşmayan asli alacakların ve tutarına bakılmaksızın bu asıllara bağlı ferî alacakların, aslı ödenmiş ferî alacaklardan tutarı 100 Türk lirasını aşmayanların tahsilinden vazgeçilir.
Ayrıca, 31.12.2013 tarihinden (bu tarih dahil) önce idari yaptırım kararı verildiği halde 11 Eylül 2014 tarihi itibarıyla ilgilisine tebliğ edilmemiş olan ve genel bütçeye gelir kaydı gereken her bir kabahat için 120 liranın altında kalan idari para cezaları tebliğ edilmez. Tebliğ edilmiş olanların ve bunlara bağlı fer’i alacakların tahsilinden vazgeçilir. (Sigara içme yasağına uymayanlara kesilen cezalar hariç)
H- YÜRÜRLÜK :
Yukarıdaki düzenlemeler Kanun’un Resmi Gazete’de yayım tarihinde (11 Eylül 2014) yürürlüğe girmiştir.
III- KASA VE ORTAK BORCU AFFI
Şirketlerin 31.12.2013 tarihli bilançolarında bulunan kasa tutarı ve ortakların borç tutarı %3 vergi ile bilanço dışı bırakılacaktır. Çıkacak vergiye taksit seçeneği yoktur vadesinde tamamı ödenecektir.
HAŞMET YILDIRIM
Smmm/Bağımsız Denetçi